امروز: پنجشنبه 9 فروردین 1403
دسته بندی محصولات
بخش همکاران
بلوک کد اختصاصی

حقوق اقلیت ها در ایران

حقوق اقلیت ها در ایران دسته: علوم اجتماعی
بازدید: 3 بار
فرمت فایل: doc
حجم فایل: 23 کیلوبایت
تعداد صفحات فایل: 16

معمولاً شاخصه های متفاوتی برای تشخیص و تعیین اقلیت ها وجود دارد سه ویژگی اساسی آنان این است كه از لحاظ تعداد كم باشند، حاكمیت را در دست نداشته باشند، تفاوت نژادی، ملی، فرهنگی، زبانی و یا تفاوت مذهبی داشته باشند البته عبارت اقلیت شامل افرادی می شود كه اتباع یك كشور باشند هر چند كه كمیته حقوق بشر در تفسیر نسبتاً جدید خود در سال ۱۹۹۴ در رابطه با ماده

قیمت فایل فقط 24,700 تومان

خرید

حقوق اقلیت ها در ایران

امروز نخستین روز ژانویه و آغاز سال جدید میلادی است. اقلیت های دینی كه بخشی از جامعه آماری كشور ما را تشكیل می دهند در كنار سایر هموطنان ایرانی خود زندگی خوب و مسالمت آمیزی را می گذرانند.

قانون اساسی ما نیز تمهیدات ویژه ای را جهت رعایت حقوق اقلیت ها در نظر گرفته است. علماء و مراجع و مسئولین كشورمان نیز گام های اساسی را در سال های اخیر در راستای زندگی هر چه بهتر هموطنان ما از سایر مذاهب و ادیان برداشته اند كه یكی از نمونه های بارز آن فتوای حكومتی مقام معظم رهبری پیرامون برابری دیه اقلیت های دینی با مسلمانان می باشد كه در نوع خود اقدامی شایان توجه است. مسأله رعایت حقوق اقلیت ها و تبعیض قائل نشدن نسبت به آنها، از جمله اموری است كه به خصوص امروزه سخت مورد توجه قرار گرفته است. در این نوشتار نگاهی گذرا به حقوق اقلیت ها در ایران شده است.

اقلیت  شامل چه كسانی می شود

معمولاً شاخصه های متفاوتی برای تشخیص و تعیین اقلیت ها وجود دارد. سه ویژگی اساسی آنان این است كه: از لحاظ تعداد كم باشند، حاكمیت را در دست نداشته باشند، تفاوت نژادی، ملی، فرهنگی، زبانی و یا تفاوت مذهبی داشته باشند. البته عبارت اقلیت شامل افرادی می شود كه اتباع یك كشور باشند. هر چند كه كمیته حقوق بشر در تفسیر نسبتاً جدید خود در سال ۱۹۹۴ در رابطه با ماده ۲۷ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی اعلام داشته كه حق داشتن فرهنگ، زبان و مذهب فقط مربوط به اقلیت های شناخته شده و تثبیت شده نیست. بلكه افراد متعلق به گروه های جدید مثل گروه هایی كه كارگران مهاجر را تشكیل می دهند نیز شامل می شود. به هر حال این كمیته، شهروند بودن كشور محل اقامت را به عنوان پیش شرط برخورداری از حقوق اقلیت  به حساب نیاورده است.

اسناد بین المللی

قبل از تشكیل سازمان ملل و در زمان جامعه ملل، پس از جنگ جهانی اول یك نظام بین المللی حمایت از اقلیت ها به وجود آمده بود. بدین صورت كه در معاهداتی كه بین دولت ها بسته می شد تعیین ،می گردید. دولت هایی كه در آنها اقلیت هایی وجود دارد نسبت به آنها تبعیض روا ندارند و حق استفاده از زبان و مذهب خود را به آنها بدهند. جامعه ملل به عنوان ضامن اجرای این تعهدات محسوب می شد و یك كمیته سه نفره از سوی جامعه ملل برای بررسی ادعاهای مربوط به نقض حقوق اقلیت ها تشكیل داده بود.

پس از تشكیل سازمان ملل قضیه طور دیگری شد و حقوق اقلیت ها به صورت ویژه ای مورد توجه قرار گرفت. البته برخی از اسناد بین المللی نیز به طور مشخص و ویژه به حقوق اقلیت ها اختصاص دارد كه از آن جمله می توان اسناد زیر را برشمرد: كنوانسیون محو هر گونه تبعیض نژادی مصوب سال ۱۹۶۵ مجمع عمومی، كنوانسیون منع و مجازات ژنو ساید(۱۹۴۸) كنوانسیون ضد تبعیض در تعلیم و تربیت(یونسكو ۱۹۶۰) مقاوله نامه شماره ۱۱۱ در مورد تبعیض در استخدام و اشتغال (مصوب سازمان بین المللی كار ۱۹۵۸ ) اعلامیه محو هر نوع نابردباری و تبعیض براساس مذهب (مصوب سال ۱۹۸۱ مجمع عمومی) و اعلامیه  مربوط به حقوق افراد متعلق به اقلیت های ملی، نژادی، مذهبی و زبانی مصوب سال ۱۹۹۲ مجمع عمومی.

میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی علاوه بر مقررات كلی مربوط به رعایت حقوق همه افراد بدون تبعیض از لحاظ نژاد، زبان و مذهب و مخصوصاً مواد ۱۸ ، ۱۹ ، ۲۴ ، ۲۵ و ،۲۶ در ماده ۲۷ مشخصاً از اقلیت های نژادی، مذهبی و زبانی نام برده و حق برخورداری آنان را از فرهنگ و دین خاص خود به رسمیت شناخته است.

نكته دیگر این كه حقوق اقلیت ها در مجامع بین المللی از دو جهت مورد توجه قرار می گیرد.

یكی از جهت عدم تبعیض در اعمال حقوق و آزادی های اساسی نسبت به آنها و دیگر از جهت حفظ هویت قومی و فرهنگی و مذهبی آنها. دو ماده در میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی وجود دارد كه اولی ناظر بر حكم كلی رفع تبعیض و دومی وجهه دیگر حقوق اقلیت ها را بیان می كند.

ماده ۲۶: «كلیه اشخاص در مقابل قانون متساوی هستند و بدون هیچ گونه تبعیض، استحقاق حمایت بالسویه قانون را دارند، از این لحاظ قانون باید هر گونه تبعیض را منع و برای كلیه اشخاص حمایت مؤثر و متساوی علیه هر نوع تبعیض خصوصاً از حیث نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقاید سیاسی و عقاید دیگر، اصل و منشأ اصلی یا اجتماعی، مكنت، نسب یا هر وضعیت دیگر تضمین نماید.»

ماده ۲۷: «در كشورهایی كه اقلیت های نژادی، مذهبی، یا زبانی، وجود دارند، اشخاص متعلق به اقلیت های مزبور را نمی توان از این حق محروم نمود كه مجتمعاً با سایر افراد گروه خاص خودشان از فرهنگ خاص خود متمتع شوند و به دین خود متدین بوده و بر طبق آن عمل كنند یا به زبان خود تكلم نمایند.»

اعلامیه مربوط به حقوق افراد وابسته به اقلیت ها مصوب سال ۱۹۹۲ مجمع عمومی سازمان ملل به نحو مشخص تر و روشن تری توجه به حفظ هویت اقلیت ها را مشروحاً بیان كرده كه البته هنوز در سطح اعلامیه  است و عنوان معاهده به خود نگرفته است ماده ۱ این اعلامیه می گوید: «دولتها باید از موجودیت و هویت اقلیت های ملی، نژادی، فرهنگی، مذهبی و زبانی واقع در قلمرو خود حمایت نموده و شرایط و وضعیت مربوط به ارتقاء و رشد هویت آنها را تشویق نمایند...»

البته یك نهاد خاص در سازمان ملل به نام كمیسیون فرعی وجود دارد كه جلوگیری از تبعیض و حمایت از اقلیت ها را از سال ۱۹۴۷ به عهده گرفته است و با تشكیل اجلاس سالانه در ژنو و داشتن برخی گروه های كاری در زمینه حمایت از اقلیت ها تلاش می كند.

شاید این سؤال مطرح شود كه تأكید نهادهای بین المللی بر رعایت حقوق اقلیت ها، آیا در ایران نیز گریبان گیر ما می شود یا نه؟ و آیا ما به اجرای مفاد آنها متعهد هستیم یا خیر؟ در این زمینه باید گفت كه عضویت ایران در منشور ملل متحد، میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، كنوانسیون بین المللی منع و مجازات ژنو، كنوانسیون رفع تبعیض نژادی، كنوانسیون رفع تبعیض در امر تعلیمات و... موجب تعهدآور شدن الزامات این كنوانسیون ها برای كشور ما نیز می شود.

حقوق اقلیت ها در قانون اساسی ایران

قانون اساسی ایران به اعتقاد بسیاری از كارشناسان و صاحب نظران، یكی از مترقی ترین قوانین اساسی فعلی دنیا می باشد. شهید بهشتی(ره) كه بخش عمده بار تصویب قانون اساسی را به عهده داشت به خوبی  توانست اندیشه های مترقی اسلام از جمله رعایت حقوق اقلیت ها را در قانون اساسی لحاظ كند. هر چند كه قانون اساسی كشور ما تمایز آشكاری را بین اقلیت های غیر دینی(نژادی، قومی و زبانی) با اقلیت های دینی قائل نشده است اما بسیاری از صاحب نظران حقوقی از جمله دكتر مهرپور قائل به این تفكیك هستند. قانون اساسی ما بر عدم تبعیض بر اساس نژاد، زبان و قومیت در دو اصل ۱۹ و ۲۰ تأكید دارد.

اصل نوزده قانون اساسی به صراحت اعلام می دارد: «مردم ایران از هر قوم و قبیله  كه باشند از حقوق مساوی برخوردارند و رنگ، نژاد، زبان و مانند اینها سبب امتیاز نخواهد بود.»

اصل بیستم می گوید: همه افراد ملت اعم از زن و مرد یكسان در حمایت قانون قرار دارند و از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با رعایت موازین اسلام برخوردارند.

اصول اولیه قانون اساسی نیز كه بر مبنای تعالیم دینی تقنین شده اند. برتساوی عموم افراد ملت صرف نظر از هر گونه تعلق به اقوام و نژادها و زبانها و عدم تبعیض بر اساس این معیارها تأكید دارند. بند ۸ اصل سوم بر مشاركت عامه مردم در تعیین سرنوشت سیاسی،  اقتصادی، یا بند ۹ همان اصل بر رفع تبعیض ناروا و ایجاد امكان عادلانه برای همه در تمام زمینه های مادی و معنوی و یا بند ۱۴ همان اصل بر تأمین حقوق همه جانبه افراد و ایجاد امنیت قضایی عادلانه  برای همه و تساوی عموم در برابر قانون تأكید دارند.قانون اساسی همچنین در اصل ۱۵ تأكید دارد كه« استفاده از زبان های محلی و قومی در مطبوعات و رسانه های گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در كنار زبان فارسی آزاد است.»

اقلیت های دینی و دو نكته

قیمت فایل فقط 24,700 تومان

خرید

برچسب ها : حقوق اقلیت ها در ایران , شناسایی موجودیت و هویت اقلیت های دینی , تساوی حقوق و آزادی های اساسی و عدم تبعیض , مردم سالاری دینی و حقوق اقلیت ها , حقوق زنان , حقوق کودکان , حقوق اقلیتها

نظرات کاربران در مورد این کالا
تا کنون هیچ نظری درباره این کالا ثبت نگردیده است.
ارسال نظر